Կենդանի օրգանիզմների բնութագրական հատկանիշներից է սննդառությունը:

Սննդառությունը կենդանի օրգանիզմի կողմից տարբեր նյութերի կլանումն է սեփական գոյությունն ապահովելու նպատակով:
Արտաքին միջավայրից կլանված մարմինները և նյութերը, որոնք պահպանում են օրգանիզմի կենսագործունեությունը համարվում են սնունդ:

Սնունդ կարող է ծառայել և՛ անօրգանական նյութը (ջուրը, ածխաթթու գազը), և՛ օրգանականը (շաքարը, ճարպը և այլն) և ամբողջական կենդանի օրգանիզմը:
Բոլոր կենդանի օրգանիզմներում սնունդը ենթարկվում է միատեսակ փոփոխությունների.

1. Սննդի ստեղծում կամ ընդունում և կլանում:

2. Սննդի քայքայում պարզագույն գործառնական միավորների:

3. Այնուհետև՝

ա) ստացված պարզագույն գործառնական միավորների քայքայում և էներգիայի ստացում:

Սննդից անջատված էներգիայի հաշվին օրգանիզմը պահպանում է իր կյանքը և ակտիվությունը: Օրգանիզմի ակտիվությունը կյանքին բնորոշ բոլոր հատկանիշների պահպանումը, դրսևորումը և անխափան գործարկումն է:
Այսինքն, երբ օրգանիզմը շարժվում է, գրգռվում է, աճում է, բազմանում է և այլն, միշտ օգտագործում է սննդային էներգիան:
բ) ստացված պարզագույն գործառնական միավորներից սեփական օրգանիզմին բնորոշ նյութերի կառուցում:
Այդ նյութերը ծառայում են որպես շինանյութ: Այդպիսով առաջանում են նոր բջիջներ, հյուսվածքներ և օրգանիզմն աճում է ու զարգանում:

4. Օրգանիզմը շարունակում է գոյատևել:

Ըստ սննդառության եղանակի կենդանի օրգանիզմները բաժանվում են երեք խմբի.

• ավտոտրոֆներ— էներգիա են ստանում արևից:
• հետերոտրոֆներ — էներգիա են ստանում օրգանական նյութերի քայքայումից:
• միքսոտրոֆներ — էներգիա կարող են ստանալ և արևից և օրգանական նյութերից:

Ավտոտրոֆ սննդառության հիմնական ձևը ֆոտոսինթեզն է:
Բույսը արմատներով հողից կլանում է ջուր, իսկ տերևներով` օդից ածխաթթու գազ: Այդ անօրգանական նյութերից լույսի ազդեցությամբ, կանաչ քլորոֆիլի մասնակցությամբ բույսը պատրաստում է օրգանական նյութ` շաքար: Ֆոտոսինթեզի մնացորդ է թթվածինը, որը տերևներով հարստացնում է օդը:
Ավտոտրոֆ օրգանիզմը ֆոտոսինթեզի արդյունքում ջրից և ածխաթթու գազից սինթեզում է շաքար և անջատում թթվածին:

Ֆոտոսինթեզը բնորոշ է կանաչ օրգանիզմներին` բույսերին, կապտականաչ ջրիմուռներին և որոշ բակտերիաներին:
Հետերոտրոֆ սննդառության հիմնական ձևը պատրաստի սննդի որոնումն ու կլանումն է:
Հետերոտրոֆները օգտվում են ֆոտոսինթեզի պատրաստի արդյունքներից` թթվածնից և շաքարից ու դրա վերափոխումներից: Հետերոտրոֆ են բոլոր սնկերը և կենդանիները:
Միաբջիջ կենդանիներում կան որոշ բացառություններ: Երկարամտրակ էվգլենան ունի քլորոֆիլ և կարող է ինչպես ֆոտոսինթեզել, այնպես էլ սնվել հետերոտրոֆ կերպով:

Ըստ նախընտրած սննդի տեսակի՝ հետերոտրոֆները լինում են.

Բուսակեր — սնվում են բուսական ծագում ունեցող օրգանիզմներով կամ նրանց մասերով:

Օրինակ` թիթեռները, բադերը, նապաստակները, եղջերուները և այլն:

Կենդանակեր — սնվում են կենդանական ծագում ունեցող օրգանիզմներով: Նրանք որսորդներ են, իսկ սնունդ ծառայող զոհը` որս:

Օրինակ` առյուծը, գայլը, արծիվը, սարդը և այլն:

Ամենակեր — սնվում են և՛ բույսերով, և՛ կենդանիներով:

Օրինակ` մարդը, արջը, կետը:
Ըստ սննդի հայթհայթման ձևի՝ հետերոտրոֆները լինում են.

Սապրոֆիտներ — սնվում են մահացած կենդանի օրգանիզմների մնացորդներով, բույսերի պտուղներով, այլ պատրաստի օրգանական նյութերով:

Օրինակ` աղիքային ցուպիկը, պենիցիլինը, ճանճը, բորենին:

Գիշատիչներ — բոլոր այն կենդանի օրգանիզմներն են, որոնք որս են անում: Այսինքն բռնում են իրենց զոհին, սատկացնում, ապա սնվում դրանցով:

Օրինակ` սարդը, կոկորդիլոսը, վագրը, գայլը:

Որոշ բույսեր հանդիսանում են գիշատիչներ: Նրանք ունեն հատուկ «թակարդներ», որոնցով որսում են միջատների և սնվում նրանց օրգանական նյութերով: Դրանք միջատակեր բույսերն են:

Օրինակ` ռաֆլեզիան, վեներայի ճանճորսը, ցողիկը, ցնցղենին:

Մակաբույծներ — ապրում են որևէ կենդանի օրգանիզմի մեջ կամ օրգանիզմի վրա: Սնվում են նրա օրգանական նյութերով: Այդ օրգանիզմը մակաբույծի տերն է: Մակաբույծները թունավորում են տիրոջ օրգանիզմը:

Օրինակ՝ լյարդի ծծանը, էխինոկոկը, եզան երիզորդը, տիզը:

Շնչառություն

Կենդանի օրգանիզմների կարևոր հատկանիշներից է նյութափոխանակությունը: Կենդանի օրգանիզմների նյութափոխանակության կարևոր դրսևորում է գազափոխանակությունը:
Այն գազափոխանակությունը, երբ օրգանիզմը օդից կլանում է թթվածին և անջատում ածխաթթու գազ կոչվում է շնչառություն:
Կենդանի օրգանիզմների կայսրության զգալի մասը հարմարված է միայն գոյատևել թթվածնով հարուստ միջավայրում:
Թթվածինը մասնակցում է սննդի քայքայման և նրանից կենսական էներգիայի անջատման գործընթացին:
Գոյություն ունի շնչառության երկու բաղադրիչ` արտաքին և ներքին:
Ներքին շնչառությունը կոչվում է նաև բջջային:

Օրգանիզմի փոխադրական համակարգերի շնորհիվ յուրաքանչյուր բջիջ` մեկ առ մեկ ստանում է սննդանյութ և թթվածին: Բջիջը դրանցից ստանում է էներգիա և կենսագործում:
Բջջային շնչառության ձևերը, գրեթե անփոփոխ, բնորոշ են բոլոր տիպի կենդանի օրգանիզմներին:
Արտաքին շնչառությունը գազափոխությունն է օրգանիզմի և օդի միջև:
Արտաքին շնչառությամբ միմյանցից տարբերվում են՝ պարզագույն օրգանիզմները, բույսերը, կենդանիները:
Պարզագույն օրգանիզմները հիմնականում միաբջիջ օրգանիզմներն են կամ բազմաբջիջ ստորակարգ կենդանիները: Նրանք շնչում են օրգանիզմի ամբողջ մակերեսով:
Բույսերը շնչառության հատուկ մասնագիտացված օրգան համակարգ չունեն: Թթվածինը բջիջներին բաշխվում է միջբջջային տարածություններով: Բույսը տերևի ստորին մակերեսին ունի հատուկ բջիջներ, որոնք կոչվում են հերձանցքներ: Դրանք առաջանում են երկու կիսալուսնաձև բջջից, որոնք բացվում և փակվում են: Բացված վիճակում կատարվում է գազափոխանակություն բույսի և օդի միջև: Հերձանցքներով գոլորշանում է նաև ջուրը:
Բարձր կազմավորված կենդանիներն ունեն շնչառության մասնագիտացված օրգան համակարգ:
Ջրային կենդանիների շնչառության օրգանն է` խռիկները:
Ցամաքային կենդանիների շնչառության օրգանն է` թոքերը:
Միջատների շնչառության օրգանն է` շնչառական խողովակները՝ տրախեաները:
Կենդանիների շնչառության օրգան կարող է լինել նաև մաշկը: Գորտի գազափոխանակության գրեթե կեսն ապահովում է մաշկը:

Լրացուցիչ աշխատանք.

Պատասխանել հարցերին

1. Սննդառության ի՞նչ եղանակներ են ձեզ հայտնի:

Սննդառության եղանակներն բուսակերությունը, կենդանակերությունը և ամենակերությունը։

1. Ինչպե՞ս են սնվում բույսերը:

Բույսը արմատներով հողից կլանում է ջուր, իսկ տերևներով` օդից ածխաթթու գազ:

1. Ո՞ր բույսերն են սնվում կենդանիներով և ի՞նչու:

Այն բույսերը, որոնք սնվում են կենդանիներով դա գիշատիչ բույսերն են, որոնց նաև անվանում են միջատակեր բույսեր, օրինակ ռաֆլեզիան, վեներայի ճանճորսը, ցողիկը, ցնցղենին: Որոշ բույսեր սնվում են կենդանիներով, որովհետև նրանք սնվում են նրանց օրգանական նյութերով։

1. Ի՞նչ հետերոտրոֆ օրգանիզմներ գիտեք:Բերե՛ք օրինակներ:

Հետերոտրոֆ են բոլոր սնկերը և կենդանիները:

1. Ի՞նչ է շնչառությունը:

Այն գազափոխանակությունը, երբ օրգանիզմը օդից կլանում է թթվածին և անջատում ածխաթթու գազ կոչվում է շնչառություն:

1. Շնչառական ի՞նչ օրգաններ գիտեք

Շնչառական օրգաններն են, խռիկները, թոքերը, տրախեաները, մաշկը։

• Փակագծում տրված գոյականները գրի՛ր եզակի կամ հոգնակի ձևով:

Մանվելն ու Սամելը մանկության ընկերներ են: Երբ փոքր էին վերցնում էին զամբյուղը, գնում անտառ տանձ հավաքելու:

Ավտոմեքենան ընթանում է շատ արագ՝ հաղթահարելով բազմաթիվ (ոլորան):

Արեգակի ճառագայթը ջերմացնում էին մադկանց:

Օդը լցված է ծաղիկների բույրով:

 

• Բացատրի՛ր տարբերությունը՝

Խորովածը լավ եփված չէր:

Խորոված սնկի հոտը ընկել էր տնով մեկ:

Առաջին նախադասության մեջ խորոված բառը գոյական է, իսկ երկրորդ նախադասության մեջ խորոված բառը ածական է։

• Զինվորական, հարազատ բառերով կազմիր նախադասություններ հետևելով նախորդ առաջադրանքի օրինակին:

Զինվորական հագուստը կանաչ է։

Զինվորականը ունեցավ բարձր պաշտոն։

Հարազատները անհանգստանում էր զինվորականի համար։

Այդ վայրը տղային հարազատ էր թվում։

• Բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր հետևյալ դարձվածքները և կազմիր նախադասություններ:

անմեղ գառ — անմեղ մարդ

աշխարհ տեսած — գրեթե բոլոր երկրներում լինել

աշխարհով մեկ լինել — շատլ ուրախ լինել

աչքը ճամփին մնալ — ինչ որ մեկին սպասել և այդպես էլ չտեսնել

աչք կպցնել — քնել

արգելված պտուղ — մի բան, որը չի կարելի անել

Աստծու կրակ — չարաճճի

գլուխ բերել — հասկանալ

գույնը գցել — գունատվել

դուդուկի տակ պարել — ուրիշի թելադրածը կատարել

Կրկնություն

 

Դասարանական աշխատանք

 

1․ Նայիր դիագրամին և ընտրելով ճիշտ պատասխանները՝ լրացրու աղյուսակը:

 

Առարկա	Աշակերտների թիվը
Քիմիա	16
Հանրահաշիվ	12
Ինֆորմատիկա	34
Հայոց լեզու	47

 

2. Կազմիր սյունակաձև դիագրամ հետևյալ տվյալներով․ Հայաստանի տարածքի մակերեսը մոտավորապես 29000 կմ^2 է, Վրաստանինը՝ 70000 կմ^2, Բելառուսինը՝ 208000 կմ^2, Մոլդովայինը՝ 34000 կմ^2։

3․ Երկրագնդում ապրող մարդկանց  47 % -ի արյան խումբը 0-ն է, մոտ 33%-ինը А-ն է, մոտ 17 % -ինը՝ B-ն է և մոտ 3 % -ն ունի ամենահազվագյուտ արյան խումբը՝ АВ-ն:

Կազմիր այդ տվյալներին համապատասխանող շրջանաձև դիագրամը:

 

4․ Աշխարհամասերն ունեն մոտավորապես հետևյալ մակերեսները․ Ավստրալիան և Օվկիանիան՝ 9 մլն քառ․ կմ, Ասիան՝ 44 մլն քառ․ կմ, Անտարկտիդան՝ 14 մլն քառ․ կմ, Աֆրիկան՝ 30 մլն քառ․ կմ, Եվրոպան՝ 10 մլն քառ․ կմ, Ամերիկան՝ 42 մլն քառ․ կմ։ Կազմիր այս տվյալները պատկերող շրջանաձև դիագրամ։

5․ Աղյուսակում ներկայացված են էլեկտրական ջրադաքացուցիչում ջրի տաքանալու տվյալները․

 

Ջերմաստիճանը	15	30	45	60	80	100	95	90	85
Ժամանակը՝ րոպեներով	0	1	2	3	4	5	6	7	8

Կազմիր ջրի ջերմության փոփոխության գրաֆիկը և պատասխանիր հետևյալ հարցերին․

ա) Ո՞ր պահին է անջատվել ջրատաքացուցիչը

95, 6

բ) Որքա՞ն է եղել ջրի առավելագույն ջերմաստիճանը
100

գ) Որքա՞ն է եղել ջրի նվազագույն ջերմաստիճանը
15

 

6. Քանի՞ ելք ունի այն պատահական փորձը, երբ միաժամանակ նետվում է երկու մետաղադրամ։

4

7․ Խաղոսկրը(զառը) գցել են 17 անգամ։ «1», «2», «3», «5», «6» թվերը բացվել են համապատասխանաբար 3, 2, 4, 4, 1 անգամ։ Ինչի՞ է հավասար 4 բացվելու հաճախականությունը։

 

8․ Հայտնի է, որ 100 լամպից 5-ը խոտան են լինում։ Որքա՞ն է խոտան լամպ գնելու հավանականությունը։

100/5

9․ Տուփում կա 8 կարմիր, 8 սպիտակ և 4 սև գնդիկ։ Տուփից հանում են մի պատահական գնդիկ։ Որքա՞ն է այն բանի հավանականությունը, որ գնդիկը կլինի՝

 ա) սպիտակ

20/8

 բ) սև

20/4

 գ) կարմիր

20/8

 

10. Դու վերցնում ես մի թերթիկ 150 համարակալված թերթիկների տրցակից։ Ինչի՞ է հավասար այն բանի հավանականությունը, որ վերցված թերթիկի համարը կլինի 99։

1/150

 

Սեպտեմբեր

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2373&action=edit

Հոկտեմբեր 

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2485&action=edit

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2522&action=edit

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2518&action=edit

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2482&action=edit

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2482&action=edit

Նոյեմբեր 

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2745&action=edit

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2581&action=edit

Դեկտեմբեր 

 

Հունվար 

 

Փետրվար 

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=3248&action=edit

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=3245&action=edit

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=3242&action=edit

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=3242&action=edit

Մարտ 

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=3416&action=edit

Ապրիլ

https://aregsoghoyan.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=3511&action=edit

 

• Բերանացի սովորի՛ր Համո Սահյանի բանաստեղծությունը:
• Վերհիշի՛ր, թե ի՞նչ է բանաստեղծությունը, հիշի՛ր ժանրերը, յուրաքանչյուր ժանրից բեր օրինակներ:

Բանաստեղծությունը չապածո ստեղծագործություն է, բանաստեղծությունները լինում են ըստ ժանրերի, էպիկական, քնարական։

• Մեկնաբանիր բանաստեղծության հետևյալ տողը՝ «Ամպրոպից հետո
  Բարի է լինում արևն ավելի»:

Ինձ թվում է, որ բանաստեղծը այս տողով նկատի ուներ, որ դժվար և վատ ժամանակներից հետո, լավ բաները ավելի շատ ենք նկատում և գնահատում։

• Ո՞րն է բանաստեղծության բուն ասելիքը:

Բանաստեղծության բուն ասելիքը այն է, որ ցանկացած վատ բան ժամանակավոր է ու, եթե մի քիչ համբերում ես ապա անպայման կատարվում է լավ ու բարի բաներ։

• Բանաստեղծությունը փորձիր մեկնաբանել ոչ թե բնության երևույների տեսակետից, այլ հասարակական երևույթների:

Ամբողջ բանաստեղծության մեջ ասելլիքը այն էր, որ վատ բաներից պետք չէ հուսահատվել, քանի որ դրանցից հետո գալիս են լավ ժամանակներ ու դա վերաբերվում է ոչ միայն առանձին բարդկանց կյանքերին այլև հասարակություններին, ժողովուրդներին և երկրներին։

Ամպրոպից հետո
Երկինքն ավելի կապույտ է լինում,
Խոտերն ավելի կանաչ են լինում
Ամպրոպից հետո։
Ամպրոպից հետո
Ճերմակ շուշանը ավելի ճերմակ,
Կակաչն ավելի կարմիր է լինում
Եվ մեղրածաղիկն՝ ավելի դեղին։
Ամպրոպից հետո
Սարերն ավելի բարձր են երևում,
Խոր են երևում ձորերն ավելի,
Եվ տափաստաններն՝ ավելի արձակ։
Ծառերն ավելի խոնարհ են լինում
Ամպրոպից հետո,
Եվ հավքերը մեր գլխավերևում
Իրար կանչում են ավելի սրտով.
Ամպրոպից հետո
Բարի է լինում արևն ավելի,
Եվ մենք ավելի սիրով ենք իրար
Բարի լույս ասում։
Ամպրոպից հետո աշխարհը և դու
Հասկանալի եք լինում ավելի…

Ես կարող եմ խաղալ թենիս, որովհետև ես գնում եմ թենիսի արդեն երկու տարի, նաև ես կարող եմ խաղալ ֆուդբոլ, որովհետև շատ եմ սիրում։ Ես կարող եմ օգնել իմ ընտանիքին և բոլոր մարդկանց։

Դասարանական աշխատանք

 

1. Կատարիր գումարում.

 

ա) 3,421 + 53,75 = 57,171  

3,421

53,75

57,171

բ) 0,5231 + 2,4 = 2,9231 

0,5231

2,4

2,9231

գ) 83 +451,2 = 534,2 

83

451,2

534,2

դ) 0,003 + 2191,6 = 2191,603 

0,003

2191,6

2191,603

ե) 2,14 + 36 = 38,14   

2,14

36

38,14

զ) 0,035 + 0,00071 = 0,03571  

0,035

0,00071

0,03571

2. Կատարիր հանում.

 

ա) 5,36 — 4,14 = 1,22  

5,36 

4,14 

1,22 

բ) 21,24 — 13,12 = 0,814 

21,24

13,12

08,14

գ) 222,982 — 56,327 = 166,655 

222,982

56,327

166,655

դ) 27 — 8,256 = 19,256 

27

8,256

19,256

ե) 0,625 — 0,1 = 0,525 

0,625

0,1

0,525

զ) 7,35 — 6 = 7,29

7,35

6

7,29

3. Հաշվիր գումարը.

 

ա) -3,244 + 8,01 = 4,766

8,010

-3,244

4,766

բ) 14,62 + (-0,37) = 14,25

14,62

-0,37

14,25

գ) 21,21 + (-4,8) = 16,41 

21,21

-4,8

16,41

դ) -5,3 + 1,72 = -3,58

-5,30 

 1,72

-3,58 

 

4. Լուծիր հավասարումը.

 

ա) 9,63 + x = 14

x = 14 — 9,63

x = 4,37

բ) 42,9 + x = 5,114

x = 5,114 — 42,9

x = -37,786

գ) 136,18 — x = 37,241

x = 136,18 — 37,241

x = 98,939

դ) 53,27 + x = 90

x = 90 — 53,27

x = 36,73

5. Կատարե՛ք բազմապատկում․

ա) 4,32 • 1,59 = 6,8688

բ) 61,387 • 0,001 = 0,061387

գ) 0,823 • 0,055 = 0,045265

դ) 22,32 • 0,1 = 2,232

6. Կատարիր բաժանում.

ա) 50,4 : 0,2 = 252

բ) 10,5 : 7 = 1,5

գ) 40,25 : 2,3 = 17,5

դ) 0,01 : 0,2 = 0,05

1. Առանձնացրու տրված բառերի բաղադրիչները, ընդգծիր վերջածանցները:
Մայրենի, ամանեղեն, մեղմիկ, ընթերցարան, ընկերաբար, լալկան, թղթե, սրիչ, ծածկոց, իջվածք, ֆրանսուհի, հոսք:

Մայրենի — մայր, ենի 

Ամանեղեն — աման, եղեն 

Մեղմիկ — մեղմ,  իկ 

Ընթերցարան — ընթերց, արան

Ընկերաբար — ընկեր, աբար

Լալկան — լալկ, ան 

Թղթե — թղթ, ե

Սրիչ — սր, իչ 

Ծածկոց — ծածկ, ոց 

Իջվածք — իջ, վածք 

Ֆրանսուհի — ֆրանս, ուհի 

Հոսք — հոս, ք

2. Ածանցների օգնությամբ տրված բառերով կազմիր՝
ա. անձ ցույց տվող բառեր -իչ ածանցով
պատմել, թարգմանել, քննել, ուսուցանել, սրբագրել, տպագրել

Պատմիչ, թարգմանիչ, քննիչ, ուսսուցիչ, սրբագրիչ, տպագրիչ

բ. խնամող, որևէ բանով զբաղվող, պաշտոն կատարող անձ ցույց տվող բառեր -պան ածանցով
ուղտ, դուռ, ձի, այգի, պարտեզ, ջրաղաց, կառք,

Ուղտապան, դռնապան, ձիապան, այգեպան, պարտիզպան, ջրաղացպան, կառապան։

գ. տեղի իմաստ արտահայտող բառեր -արան, -ոց, -անոց ածանցներով
ծաղիկ, դպիր, սուրճ, հյուր, գործ, հիվանդ, ճաշ, դարբին, մարզպետ, վարսավիր

Ծաղկանոց, դպրոց, սրճարան, հյուրանոց, գործարան, հիվանդանոց, ճաշարան, դարբնոց, մարզպետանոց, վարսավիրանոց։

3. -ակ, -իկ,-ուկ ածանցներով և տրված արմատներով կազմիր ածանցավոր բառեր:
Կամուրջ, դուռ, ձուկ, աթոռ, պանիր, սև, կղզի, մուկ, լեզու, աղջիկ, մժեղ, թիզ, բուն, գառ, խեղճ, ձոր, ձի, գետ, մարդ;

Կամրջակ, դռնակ, ձկնակ, աթոռակ, պանրիկ, սևուկ, կղզակ, մկնիկ, լեզու, լեզակ, աղջնակ, մժեղիկ, թիզիկ, բնիկ, գառնուկ, խեղժուկ, ձորակ, ձիակ, գետակ, մարդուկ

4. -ավուն վերջածանցով գունանուններ գրիր:

Կապտավուն, կարմրավուն, կանաչավուն, դեղնավուն։